ایران بین دو انقلاب قسمت سی و سوم(برخورد با گروه 53 نفر)

جمعیتی که بعدها به 53 نفر مشهور شدند و هسته مرکزی حزب توده را به وجود آوردند تنها به دلیل نشستهای گاه گاه محفلی شان دستگیر، محاکمه و محکوم شدند(آبان 1317). رهبر این گروه دکتر تقی اَرانی به ده سال زندان محکوم شد. او استاد فیزیک بود و 36 سال سن داشت و در رشته های مختلف از جمله پزشکی در داخل و خارج از کشور تحصیل کرده بود.

     ارانی به انتشار مقالات و نشریاتی اقدام کرد که مبانی ماتریالیستی کمونیسم را در زمینه های مختلف توضیح می داد و از آنجا که این نشریات روش و بیان بسیار علمی داشت تولید آنها از سوی حکومت سرکوبگر رضا شاه با مخالفت مواجه نشد، زیرا نفوذ اجتماعی آن کمتر از آن بود که نگرانی ایجاد کند. اما هنگامی که این جماعت روشنفکر در سال 1316 در روز جهانی کارگر اقدام به بزرگ داشت این روز کردندو بیانیه جهانی حزب کارگر را در سطح دانشگاه منتشر کردند، حکومت دیگر ایشان را تاب نیاورد و همة آنها دستگیر شدند. تقی ارانی در دادگاه اعلام داشت که این دادگاه با دادگاههای حزب نازی قابل مقایسه است و نیز اعلام داشت که شما نمی توانید مد غربی، شهرهای مدرن، محصولات غربی، نهادهای غربی، صنایع غربی و... داشته باشید بدون آن که اندیشه و منش غربی خصوصا در عرصه سیاسی را پذیرا شوید. اظهارات او باعث شد که به اشد مجازات یعنی ده سال زندان انفرادی محکوم شود اما تنها 16 ماه پس از حبسش در بهداری زندان درگذشت. پزشک بهداری علت فوت او را بیماری تیفوس اعلام کرد اما یارانش حکومت را مسئول مرگ او دانستند و حتی کنسول انگلیس هم در گزارشش علت مرگ او را بد رفتاری مأموران زندان با وی بیان کرده است. به هر حال ارانی پدر معنوی حزب توده شد.