هنجار هستی

هنجار هستی

چیزی شبیه تائو
هنجار هستی

هنجار هستی

چیزی شبیه تائو

ایران بین دو انقلاب قسمت پنجم ( پیشینه انقلاب مشروطه 2)

اصلاحات ناصرالدین شاهی شامل توسعه دارالفنون تولید دو روزنامه و دو چاپ خانه اعزام محصلان زبده دارالفنون به اروپا، توسعه و مدرن سازی شهر تهران، توسعه تجارت و سرمایه گذاری خارجی و توسعه بروکراسی اداری، توسعه راه های مواصلاتی، توسعه تلگراف و توسعه آموزش بود که سبب ظهور بخش متوسط شهری جدیدی در ایران شد که بعدها به روشنفکران معروف شدند. این بخش با بخش متوسط سنتی ایران که به لحاظ اجتماعی بسیار با نفوذ بودند اما از نظر سیاسی قدرتی نداشتند بسیار متفاوت بودند. بخش متوسط سنتی عموما تاجر پیشه و شیعه مذهب بودند اما بخش متوسط جدید با عموما تحصیل کرده و فرنگی مآب بودند و اغلب به مشاغل دولتی اشتغال می یافتند و یا در کمپانی های خارجی مشغول کار می شدند.

    توسعه ناصرالدین شاهی سبب ورود کالاها و خدمات جدید به ایران شد که چهره ایران را دگرگون کرد. اجناس رنگارنگ و ارزان خارجی که ایرانیان را شیفته خود کرده بود رمق تولید کننده داخلی را گرفت و عدم حمایت دولت از تولید کننده و تاجر داخلی سبب دگرگونی وضعیت اقتصادی و اجتماعی کشور شد و از سوی دیگر کالاها و تاجران و کمپانیهای خارجی را در ایران تقویت کرد. به علاوه اعتای امتیازات گوناگون توسط دربار به کمپانی های خارجی از سویی سرمایه خارجی را وارد کشور کرد اما از سوی دیگر سبب ظهور بیشتر طبقه متوسط جدید در کشور شد.

    توسعه آموزش و مطبوعات در کشور سبب شد که ایرانیان با حقایقی که در اروپا در جریان بود و حتی با نظام های پادشاهی آن سامان آشنا شده و با مقایسه وضع خود با آنها، محک جدیدی برای شناخت خود بیابند. برخی از کتابهایی که در زمان ناصرالدین شاه به چاپ رسید به سفرنامه ها اختصاص داشت از جمله سفرنامه خود ناصرالدین شاه به اروپا و بخشی از آنها هم به سفرنامه هایی اختصاص داشت که در آنها مستشرفین به نقل وضعیت ایرانیان پرداخته بودند و از این طریق ایرانیان از چشم دیگران به نظاره خود نشستند. تمامی این عوامل باعث شد تا ایرانیان در آرزوی وضعیت بهتر در جستجوی عوامل بدبختی خود برآنید و روشن است که در صدر این لیست حکومت استبدادی شاهان قاجار قرار می گرفت و بعد علمای دین که ضمن تأیید چنین حکومتی خود نیز در بازداری ذهنها از اندیشه صحیح نقش مؤثری داشتند و در کنار آنها امپریالیسم بیگانه که سرمایه های کشور را به تاراج می برد.

    در همین احوال با توجه به گره خوردن اقتصاد ایران با اقتصاد دنیا اتفاق جدیدی مزید بر علت شد و آن کاهش قیمت جهانی نقره بود. نقره اصلی ترین پشتوانه پول ایران بود و کاهش قیمت جهانی آن سبب کاهش ارزش پول ایرانی در دنیا شد و این پدیده تورم 600 % را برای ایران به ارمغان آورد. ناصرالدین شاه برای جبران کسری بودجه شروع به فروختن همه چیز حتی مناصب اول کشور کرد و عواید حاصل از این فروشها غالبا صرف مصارف دربار و برخی هم هزینه تداوم توسعه ناصری می شد. 

نظرات 0 + ارسال نظر
برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد